Léa Paintandre, artist in residence 2025

Léa Paintandre behaalde haar diploma aan de École nationale supérieure d’arts van Paris-Cergy in 2023. Ze is een geluidskunstenaar en componist die in haar site-specifieke installaties en meeslepende performances de belichaming van geluid onderzoekt. Ze werkt met elektroakoestische muziek en klankecologie en componeert muziek voor live-uitvoeringen en films. In haar werk combineert ze ruimtelijke geluidservaringen met elektroakoestische texturen. Met haar interdisciplinaire benadering verbindt ze kunst, wetenschap en geluid en onderzoekt ze de esthetische, ethische en zintuiglijke eigenschappen van geluid.  

Residentieproject

Als artist in residence bij Willem Twee Studios (1 april tot 30 april 2025) heeft Léa Paintandre onderzoek gedaan naar de proprioceptie van geluid. Dit heeft ze onderzocht aan de hand van geluidsopnames van de Middellandse zee, gemaakt in de omgeving van Marseille. Deze opnames bevatten rijk materiaal om te onderzoeken op welke manier omgevingsgeluiden de perceptie van ons lichaam en de ruimtes om ons heen beïnvloeden. 

Interview met Léa Paintandre

Waarom heb je ervoor gekozen om als artist in residence in Nederland te verblijven?

“Ik heb om verschillende redenen voor Nederland gekozen. Ten eerste was er een heel concreet belang dat verband hield met de technische hulpmiddelen die werden aangeboden als onderdeel van mijn verblijf. Het was een ideale plek om te experimenteren in verband met mijn geluidsonderzoek. Maar naast het technische aspect had ik ook een echt verlangen om de Nederlandse culturele scene te ontdekken, in het bijzonder de muziekscene met festivals als Rewire, Sonic Acts, November Music… Ik kreeg de kans om Rewire bij te wonen tijdens de periode van mijn verblijf, wat bijzonder stimulerend was vanuit artistiek oogpunt.

Tot slot sloot deze keuze aan bij mijn muzikale carrière, die gekenmerkt wordt door een opleiding in elektroakoestische compositie en professionele ervaring bij het IRCAM als geluidstechnicus. Deze twee instellingen, die zijn voortgekomen uit de grote muzikale denkscholen van de jaren 1950, belichamen contrasterende visies op compositie: de ene is geworteld in de erfenis van de Franse ‘musique concrète’, de andere is beïnvloed door technologisch en algoritmisch onderzoek. In deze context wilde ik mijn begrip van historische trends verbreden door de erfenis van de Keulse school in Duitsland te onderzoeken, die een sterke invloed had op Nederland. Het verblijf in Willem Twee Studios stelde me in staat om deze invloeden met elkaar te verbinden, een meer globaal beeld te krijgen van deze esthetiek en benaderingen van synthese te ontdekken waar ik minder bekend mee was.”

Welke instellingen, festivals en kunstenaars hebben indruk op je gemaakt tijdens je verblijf?  

“Het Rewire festival was een hoogtepunt van mijn verblijf. Het stelde me in staat om een rijke en geëngageerde muziekscene te ontdekken en me verbonden te voelen met een bredere artistieke gemeenschap. Ik had de gelegenheid om kort te praten met kunstenaar Sébastien Robert (artist in residence in het kader van het Nouveau Grand Tour NL-programma 2024), waardoor ik inzicht kreeg in zijn aanpak. Ik sprak ook met kunstenaar Aho Ssan na zijn concert – een kort maar inspirerend moment. Naast de kunstenaars waren het de mensen die de Willem Twee Studios runnen die er voor mij echt uitsprongen. Ik kon hun betrokkenheid observeren, hun praktijken begrijpen en zien hoe ze passen in het lokale culturele weefsel. Deze uitwisselingen waren essentieel voor mij, omdat ze me een beter begrip gaven van de artistieke dynamiek in Nederland.” 

Hoe heeft je artistieke project zich ontwikkeld tijdens je verblijf?  

“Ik kwam aan met een vrij specifiek idee: werken met onderwatergeluiden. Maar in de loop van mijn verblijf evolueerde deze intentie. Uiteindelijk heb ik heel weinig gebruik gemaakt van deze geluiden. In plaats daarvan heb ik veel orgelopnames gemaakt en geëxperimenteerd met de apparatuur die ter plekke beschikbaar was. Deze onderzoeksvrijheid stelde me in staat om mijn project veel verder te ontwikkelen dan ik me had voorgesteld. Meer dan een direct concreet resultaat, gaf deze ervaring me de middelen om mijn ideeën te structureren, mijn compositiemethoden te verrijken en het verband tussen techniek en creatie in een nieuw licht te zien. Het is deze diepgaande transformatie die voor mij een van de meest waardevolle bijdragen van mijn verblijf vormt.”

Wat trok je aan in het Nouveau Grand Tour NL-programma?  

“Wat ik vooral leuk vond aan het Nouveau Grand Tour NL-programma was de afwezigheid van enige productieverplichting. Het is zeldzaam – en kostbaar – om een hele maand vrij te zijn van materiële beperkingen, productiedruk en de onderbrekingen van het dagelijks leven. Deze mogelijkheid gaf me een echte adempauze die bevorderlijk was voor reflectie, het ontstaan van ideeën en de ontwikkeling daarvan. Het was precies deze vrijheid die me in staat stelde om af te wijken van mijn oorspronkelijke intenties, om mezelf een tijdje te verliezen en dan terug te keren naar de essentie met een frisse blik. Ik vond dat bijzonder stimulerend.”