Elke maand geven de Instituts français in Nederland, Engeland en Duitsland u leesadvies van prestigieuze boekwinkels die zich inzetten voor de verspreiding van francofone literatuur in drie grote Europese hoofdsteden: Librairie La page (Londen), Le Temps Retrouvé (Amsterdam) en Zadig Buchhandlung (Berlijn).
Contrer les moutons
Marc Dugain
Het schaap, een scherpe waarnemer uit de dierenwereld, zit vol wijsheden en heeft een gezond verstand. De eerste pagina’s van Conter les moutons zijn heerlijk om te lezen en zouden hilarisch zijn als ze niet over ons gingen. Hoewel de mens als minst begaafde wordt geboren, probeert hij zijn fysieke tekortkomingen te compenseren met zijn intelligentie, en in het bijzonder zijn vermogen om technologisch geavanceerde voorwerpen te creëren. De mens is daarentegen vastbesloten zijn medemens te haten en zelfs uit te roeien. Schaapachtig (oh ja), schikt hij zich naar de modes en trends die hem door goeroes en andere visionairen worden voorgeschoteld. De mens eet, net als varkens, maar dan niet verplicht, van alles en nog wat, vervuilt en vernietigt de planeet door een overproductie van spullen, spullen die hij het gros van de tijd niet eens nodig heeft. Kortom, de mens is een volmaakte gek.
Pierre-Pascal Bruneau
Le Temps Retrouvé (Amsterdam)
Le gosse
Véronique Olmi
La colonie agricole et pénitentiaire (een strafkamp voor criminele jongeren) in Indre-et-Loire heeft echt bestaan. Hier werden duizenden kinderen, meestal wezen, criminelen of vermeende criminelen, op monsterlijke wijze mishandeld voor het publieke oog. Pas in 1939, nadat de afpersingen door bewakers en andere ambtenaren aan de kaak werden gesteld door een journalist, werd Mettray definitief gesloten. Deze kinderen werden uitgebuit, mishandeld, gemarteld, verkracht en door de maatschappij in de steek gelaten. Als zij al niet stierven in het kamp waren zij getraumatiseerd en gebroken voor de rest van hun leven. La colonie agricole et pénitentiaire werd opgericht in 1839 en werd al snel een strafkamp voor kinderen, wat ver weg stond van de oorspronkelijke idealen van de stichters. La gosse is daarentegen niet alleen een afwijzing van deze verschrikkingen. Het is ook een heel mooi boek over de kindertijd, adolescentie, liefde, dromen en overtuigingen. Véronique Olmi beschrijft met een grote gevoeligheid de broosheid, maar ook de kracht van vriendschappen en jeugdliefdes. Een krachtig boek dat niemand onverschillig zal laten.
Pierre-Pascal Bruneau
Le Temps Retrouvé (Amsterdam)
Minuit dans la ville des songes
René Frégni
De kleine René, geboren in Marseille tijdens de nasleep van de Tweede Wereldoorlog, is een rebels kind op zoek naar vrijheid. Door zijn verlangen naar onafhankelijkheid en avontuur leidt hij een zwervend bestaan in zijn volwassen jaren, tot wanhoop van zijn moeder die hij liefheeft.
Zijn nieuwsgierigheid wordt gevoed door onwaarschijnlijke maar belangrijke ontmoetingen, zoals die met de pastoor van een kazerne in Noord-Frankrijk, waar hij enige tijd in een kerker zit opgesloten naar aanleiding van strafbare escapades. Deze ontmoetingen openen de poorten naar de literatuur. Hij heeft zijn verlossing te danken aan het lezen, en later, het schrijven. René Frégni wordt vaak vergeleken met Giono, zij wonen immers dichtbij elkaar (hij woont tegenwoordig in Manosque), maar ook vanwege hun benadering van de natuur door middel van een zeer sensuele schrijfstijl.
In deze ontroerende autobiografie schetst de auteur een overzicht van zijn bewogen levensloop, waarbij hij dankbaar herinneringen aanhaalt van mensen die hem dierbaar waren en hebben geholpen, maar ook terugdenkt aan boeken die hem hebben verandert. Deze verhelderende tekst, waarin zijn menselijkheid op elke pagina doorschemert, is een levendig eerbetoon aan de literatuur.
Philippe Francoual
Librairie La Page (Londen)
Le café suspendu
Amanda Sthers
Le café suspendu, of het “caffè sospeso” voor de Italianen, is een traditie die is begonnen in het café Grambinus in Napels in de jaren 50. Het concept is simpel, je bestelt een espresso voor jezelf en een espresso voor een klant die minder te besteden heeft dan jij. Je drinkt één koffie en betaalt voor twee. Jacques Madelin, een Franse karikaturist, bevindt zich in Napels nadat hij werd teleurgesteld in de liefde. Hij huurt een klein appartementje onder café Nube, waar hij het grootste gedeelte van zijn tijd doorbrengt. Hij zit altijd aan dezelfde tafel, luistert naar de klanten en hun verhalen en maakt ondertussen aantekeningen. Hierbij moet gezegd worden dat Napolitanen luid praten en graag gehoord worden! Zo schetst Jacques Madelin het portret van 7 personages waarvan hij verhalen verzamelde tijdens de 42 jaar die hij spendeerde in café Nube: klanten die elkaar tegenkomen of missen, die op zoek zijn of zich verbergen, die van elkaar houden en elkaar verlaten. 7 verhalen die allemaal verbonden zijn door de onzichtbare draad van het café suspendu. Dit is een gevoelige, verfijnde en hartverwarmende roman, net zoals de Napolitanen.
Emmanuelle Liebert
Librairie La Page (Londen)
Haute mer
Cécile Wajsbrot
Uitgeverij Le Bruit de temps heeft ervoor gekozen om het werk van Cécile Wajsbrot te eren en illustreren. Ze werd geboren in Parijs in 1954 en werd haar hele leven omringd door taal, eerst als docent literatuur, en vervolgens als vertaler en schrijver. Met zijn dubbelzinnige titel is Haute mer, een werk van 700 pagina’s, een archivaal werk. In 2007 kondigde Cécile Wajsbrot een reeks romans aan met als centraal thema de menselijke schepping, en meer algemeen de kunsten. De aankondiging maakte ze naar aanleiding van haar roman Conversations avec le maître, haar eigen Le Maître et Marguerite, die op de shortlist voor de Prix Renaudot stond. In deze roman staat de ontmoeting tussen de verteller en een componist centraal, wiens gesprekken de hoofdpersoon doen inspireren. Daarna volgden vier romans die in het teken stonden van de liefde van de ander, angst en aangeleerde eenzaamheid. Maar die ook een bepaalde kwaadwilligheid omvatten, een nuance die niet vaak wordt genoemd wanneer men spreekt over de auteur en haar werk vol zingeving en hoop. Wij zagen deze reeks met suggestieve titels niet aankomen: Conversations avec le maître, L’île aux musées, Sentinelles, Totale éclipse, Destruction. Het gaat om vijf opeenvolgende romans die de volgende thema’s behandelen: muziek, Berlijn na de val van de muur, hedendaagse muziek, Angelsaksische volksmuziek en de teloorgang van taal in onze dystopische samenlevingen. Haute mer (waarvan het voorwoord werd geschreven door Geneviève Brisac) zou kunnen klinken als een zomerse reis in een sterrenstelsel van schrijvers die rond de eeuwwisseling 50 werden. Kan kunst ons redden? Kan kunst de echo’s van hedendaagse rampen doen laten galmen? Deze vragen zijn essentieel in de huidige tijden van twijfel.
Patrick Suel
Zadig Buchhandlung (Berlijn)
Meta Carpenter
John Jefferson Selve
John Jefferson Selve omschrijft in Meta Carpenter drie personages wiens levens met elkaar verbonden zijn via een webcamsite. In het eerste gedeelte volgt de lezer Meta Carpenter, een fascinerend verschijnsel voor vele internetgebruikers, die niet weet hoe zij op het web terecht is gekomen. Ze evolueert in een kunstmatige wereld en bootst algoritmen na die stukje bij beetje bijdragen aan haar ondergang. Op spectaculaire wijze laat zij het lichaam van een dood kind trillen, tot de wanhoop van haar klanten aan toe, en slaagt er zo in geld van ze af te troggelen. In het tweede gedeelte verandert de camera van perspectief en richt zich op een ander personage, Corsair-Satan, een melancholisch figuur, getekend door haat jegens zijn vader en de maatschappij. Corsair-Satan werd opgevoed door alleenstaande vrouwen en projecteert zijn gevoelens van eenzaamheid op Meta Carpenter, vervolgens wordt hij al snel haar favoriete klant. De twee protagonisten lijken opvallend veel op elkaar en representeren de agressie en wanhoop van de schrijver Nelly Arcan. De vernietiging wordt niet langer door prostitutie bereikt, maar door virtuele seks. Vervolgens komt er nog een personage bij: Hafsia, een camgirl die in haar vrije tijd samenwerkt met Meta. Ze is een enthousiast en goed opgevoed personage, maar zal spoedig overweldigd worden door alle gebeurtenissen. Het trio probeert een ontsnapping te vinden uit de duisternis van hun wereld. De diepgang van de personages die in dit boek worden omschreven wekt een immens inlevingsvermogen op, en trekt ons mee in een heerlijk zware ambiance. Meta Carpenter is een noodkreet en gaat over een diepgeworteld probleem in onze maatschappij, met als naam een verwijzing naar een heldin waarop Faulkner erg verliefd was. Een veelbelovende eerste roman!
Claire Roy
Zadig Buchhandlung (Berlijn)
Over
Amsterdam
Le Temps Retrouvé is opgericht in september 2014. De boekwinkel is gevestigd in een pand aan de Keizersgracht, in het hart van het historische centrum van Amsterdam. Le Temps Retrouvé is een algemene boekwinkel en de enige uitsluitend Franstalige boekwinkel in Nederland. Het aanbod bestaat uit romans, modern en klassiek, stripboeken en grafische romans, essays en biografieën, misdaadromans, fantasy en poëzie. Bovendien is er een afdeling volledig gewijd aan jeugdliteratuur. Le Temps Retrouvé organiseert vele ontmoetingen met Franse auteurs in samenwerking met de Stichting l’Échappée Belle en met de steun van het Institut français des Pays-Bas.
Londen
Sinds 1978 zorgt boekwinkel Librairie La Page ervoor dat alle francofielen in Londen hun favoriete Franse literatuur kunnen vinden, in het hard van de wijk South Kensignton. De boekwinkel vol cultuur en historie heeft zich ontwikkelt sinds 2015, door zijn winkeloppervlakte te vergroten en online verkoop mogelijk te maken, om aan alle behoeften van zijn klanten in het Verenigd Koninkrijk te voldoen. Librairie La Page heeft als missie om uitgevers, schrijvers en lezers te verenigen en oogt op een vernieuwde samenwerking tussen lokale Franstalige instituties, waaronder het Institut français, in het kader van de bevordering van de verspreiding van francofone literatuur en Engelse vertalingen.
Berlijn
De boekwinkel Zadig is geopend sinds 2003 en gesitueerd in de historische wijk Mitte. Hij beweegt zich tussen traditie en modernisme, en belichaamt zowel op serieuze als gewaagde wijze de kosmopolitische en humanistische geest van zijn auteurs. Het doel van de boekwinkel Zadig is om, in een multiculturele stad als Berlijn, de diversiteit van de francofonie zo volledig mogelijk te laten integreren. De keuze is van kwaliteit en hedendaags. De winkel heeft speciale aandacht voor Frans-Duitse thematiek, in het kader van zijn missie om een ontmoetingsplek te zijn om uitwisselingen te faciliteren tussen verschillende leden van de francofone en francofiele gemeenschap in Berlijn. Door publieke ontmoetingen draagt hij bij aan de rijkdom van het culturele en literaire landschap van de Franse taal.
Partners
- Aangeboden door: Institut français des Pays-Bas; Institut français d’Allemagne; Institut français du Royaume-Uni
