Eurofabrique – Europa opnieuw uitvinden

Hoe kunnen we Europa opnieuw uitvinden? Over deze kwestie hebben 400 studenten uit 36 kunstacademies in Europa zich gebogen, in het kader van de EuroFabrique die werd gehouden in het Grand Palais Éphémère, van 7 tot en met 10 februari 2022. Tijdens dit evenement hebben studenten van de École Européenne Supérieure d’Art de Bretagne (EESAB) samengewerkt met studenten van de St. Joost School of Art & Design in Breda om enerzijds het Europa van grensgebieden te bespreken en anderzijds zich te verdiepen in de onderwerpen ‘safe spaces’ en inclusie binnen kunstacademies in Europa. 

EuroFabrique is ontstaan dankzij de samenwerking tussen het Réunion des Musées Nationaux – Grand Palais en de ANdÉA, Association Nationale des Écoles Supérieures d’Art en heeft het Grand Palais Ephémère voor vier dagen omgetoverd tot een experimenteel laboratorium en ontmoetingsplek voor Europese studenten en beginnende kunstenaars. Het project is gericht op samenwerking en heeft als doel om de verwachtingen van creatieve Europese jongeren omtrent de toekomst van de Europese Unie in kaart te brengen, naar aanleiding van de expositie van Anselm Kiefer over cultureel nalatenschap en Europese politiek. De studenten presenteerden gemeenschappelijke werken, gecreëerd in samenwerking tussen verschillende kunstacademies in Frankrijk en andere Europese landen. De studenten hebben hierin verschillende opvattingen over problemen, debatten en waarden in Europa verwerkt, door hun eigen plek in de wereld en verhouding tot de natuur in overweging te nemen.

Opnieuw Europa inbeelden, ontdekken en uitvinden: de uitdaging bestaat al langer dan vandaag. De initiatiefnemers zijn geïnspireerd door de missie van Rem Koolhaas binnen de Europese Commissie 2021. Chris Dercon (RMN – Grand Palais), Emmanuel Tibloux (École Supérieure des Arts Décoratifs) en Stéphane Sauzedde (Association Nationale des Écoles d’art) hebben de EuroFabrique bedacht en ontwikkeld als tegenreactie op de desinteresse en verveling die jongeren zogenaamd zouden voelen bij het thema Europa. Door samenwerkingsprojecten, uitwisselingen en creatieve dynamiek aan te moedigen hopen zij een Europa waarin het artistieke leven wordt aangemoedigd te bewerkstelligen (Chris Dercon aan Ingrid Luquet-Gad voor het franse tijdschrift Les Inrocks). Het project maakt tevens uitwisselingen tussen kunstenaars uit verschillende landen mogelijk, en faciliteert voorstellen voor toekomstige alternatieven en het dynamischer maken van Europa door middel van kunst, design, creatie en cultuur.

Het project faciliteert ook het ontstaan van een cultureel netwerk en toekomstige mogelijkheden op samenwerkingsprojecten op Europees niveau, een duurzame invloed op hedendaagse reflecties. In dit kader hebben de Ecole Européenne Supérieure d’Art de Bretagne (EESAB) en het St. Joost School of Art & Design in Breda samengewerkt. De studenten hebben een dialoog gecreëerd tussen hun eigen projecten en deze uitgewerkt tot een reeks workshops die worden georganiseerd in de desbetreffende scholen vanaf september, en ze hebben regelmatig afbeeldingen en teksten gedeeld om gezamenlijk te reflecteren op de samenwerking tijdens het evenement.

“Ook al komen we van verschillende kunstopleidingen in Europa, ik kon zien dat we veel gemeen hadden, in de manier waarop we denken, de manier waarop we produceren. Toen ik in EuroFabrique rondliep, was ik verbonden met heel Europa.”

Caroline Raats, student aan de St Joost School of Art and Design in Breda

Het project van de EESAB, over het Europa van grensgebieden, nodigde het publiek uit om na te denken over de plaats van flora in openbare stedelijke gebieden.

Door deze bril hebben de Franse studenten ons laten kijken naar de wereld, om ons na te laten denken over onze eigen identiteit, op stedelijk maar ook op Europees niveau. In hun werk stonden verschillende manieren van creatie centraal, niet zozeer moderne technologieën, maar eerder ambachtelijke en manuele werkwijzen. Op hun beurt hebben de studenten van het St. Joost School of Art & Design zich beziggehouden met maatschappelijke kwesties in hun project ‘Safe space or mind control?’. Het thema ‘inclusie’ in Nederlandse kunstacademies stond hier centraal, door diverse en soms tegengestelde perspectieven aan te kaarten: door de complexiteit en nuances van verschillende aanpakken te ontdekken, hebben de Nederlandse studenten hun individuele beperkingen en percepties achterwege gelaten, om op te gaan in het collectief, door interactieve strategieën te bedenken die huidige maatschappelijke problemen op kunnen lossen. Deze ideeën vormen de basis van de discussie rondom inclusie in Europa: de Franse en Nederlandse projecten zijn verankerd in een groter debat, en bieden levendige en uitgebreide antwoorden op de collectieve, maar ook individuele vraag: Voor wie is Europa?

---

Geïnteresseerd in artistieke uitwisselingen tussen Frankrijk en Nederland? Het Frans Instituut ondersteunt deze uitwisselingen voor jonge Nederlandse kunstenaars met de van Dongen Studiebeurzen.

De Van Dongen-studiebeurzen bieden financiële steun aan excellente studenten met een diploma in het Nederlands Hoger Onderwijs die een master willen volgen in Frankrijk. Zij bieden de mogelijkheid aan studenten die een kunstopleiding volgen om hun studie voort te zetten in een onderwijsinstelling in Frankrijk, die bekend staan om de hoge kwaliteit van onderwijs, voor één studiejaar. De uiterste datum voor inschrijving is 30 april 2022. De laureaten worden bekend gemaakt in juni 2022.

Voor meer informatie en manieren van inschrijven kijk op: Van Dongen-kunstbeurzen: open call 2022

Over

EuroFabrique is een programma dat is georganiseerd in het kader van het Franse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie.